۱۳۸۹ تیر ۲۴, پنجشنبه

سرگذشت زمین ساختی فلات ایران زمین Geological History Of IRAN





" گوی زمین "، موج گونه تاب می خورد؛گویی همگام با دیگر اجسام کهکشان در فضا و زمان . پوسته ی نازک زمین ، می گسلد و می شکند؛ تخریب می یابد و فرسوده می شود . و زمین ، همواره چهره ای نو بخود می گیرد .
- سرگذشت زمین ساخت فلات ایران زمین
همه چیز چون آب جاری است .
سراسر پوسته ی ایران را دریایی کم عمق پوشانیده است ؛ " سپر افریقا" در کناره ی جنوب و جنوب باختری آن قرار دارد .
سکوت همه جا پهن است
آوای " دیو بادها ی " بر آمده از امواج کوبنده بر ساحل نیز سکوت را در هم نمی شکند .
چهره ی زندگی در دریای پر تلاطم نمایان نیست .
60 میلیون سال این گونه بر فلات ایران می دود و می رود.
زمان ، 700 میلیون سال پیش از امروز است .
...
زیبا نیست پوسته ی نازک ایران زمین را کنار زدن و درون آن را نگریستن؟ در این صورت ، دمای 3500درجه ی سانتی گراد در هسته ی زمین را که بر هر سانتی متر مربع آن 3750 تن فشار وارد می آید، چگونه می توان پذیرا شد !
انرژی رها شده از درون زمین به آرامی در زیر پوسته ی ایران زمین انباشته می شود . پوسته ، خمیده می شود و بناگاه می شکند و انرژی نهان در آن بیرون می پرد؛ رسوبات خوابیده بر بستر دریا چین می خورد ؛ و دگرگون می شود .
زمان 640 میلیون سال پیش از امروز است .
...
دریا پس می رود و خشکی های هموار و پست ، بسیاری از مناطق فلات ایران زمین را شکل می دهد.
دریا پیش می آید و دوباره پسروی می کند و این بارها تکرار می شود و زمین های آفتاب خورده و فرسوده شده را آب می پوشاند . سرانجام در زمین های پست و گود است که آب بر جای می ماند و دریاچه های کم عمق شکل می گیرد و بگمان ، " دوزیستان " و " خزندگان " در این آبها زندگی می کنند .
زمان 320 میلیون سال پیش از امروز است .
...
جنگل های انبوه و مرداب و دریاچه های کم و بیش گود ، بخش بزرگی از ایران زمین را در بر گرفته است ؛ منابع غنی زغال سنگ مانند " شمشک" در اثر انباشته شدن شاخ و برگ درختان این جنگلها در لابلای رسوبات شکل می گیرد .
زمان 325-65 میلیون سال پیش از امروز است .
...
پیشروی های کوتاه مدت دریا بدرون خشکی ، بتدریج طولانی تر می شود تا آنجا که سراسر " البرز کوه" نیز بزیر دریا فرو می رود .
زمان 195-135 میلیون سال پیش از امروز است .

...
جنبشهای " کوهزایی" کم و بیش محلی در " البرز کوه " ،با خود نشانه هایی از یک رخداد مهم " زمین ساختی " دارد و این همزمان است با چیرگی " پستانداران " از 65 میلیون سال پیش در فلات ایران زمین .
دریای 65 میلیون سال پیش کم عمق بود و حجم رسوبات بستر آن ، نشان از نشست سریع کف دریا دارد .

...
برای نخستین بار ، انفجار های شدید و پی در پی آتشفشانی زیر دریایی و زمینلرزه های پی آمد آن رخ می دهد و ضخیم ترین مواد خاکستر آتشفشان زیر دریا یی در دریا پراکنده می شود و بتدریج رسوب می کند ؛ " توچال " این ستیغ بلند با بیش از 4000متر ، از خاکسترهای آتشفشان ، شکل می گیرد . این ته نشست های خاکستر آتشفشانی در حرکت های کوهزایی " پیرنه - آلپی"، از آب خارج می شود .
زمان 38-32 میلیون سال پیش از امروزاست.