۱۳۸۹ اردیبهشت ۹, پنجشنبه

خاستگاه کانی ها در " گوی زمین"Mineral Genesis












می پنداریم که :
- در آغاز هیچ نبود!
می گویند ابری بود از مولکول های ئیدروژن و ذرات غبار ، در کناره ی کهکشانی که نام " راه شیری " به آن داده ایم . این تصور امروزی ما است . متلاشی شدن چنین ابری ، آن هم بر اثر وزن مخصوص خود ، انرژی زیادی رها کرد و دمای محیط که قبلا دهها درجه ی مطلق بود ، بناگاه افزایش یافت . - شاید به چندین هزار درجه رسید - . هنگامی که دمای مرکزی ستاره به میلیون درجه رسید ، واکنش هسته ای آغاز و انقباض ستاره متوقف شد . میان شروع ناپایداری ابر ئیدروژنی اولیه و پیدایش سیاره ی بالغ ، دهها میلیون سال سپری می شود !
خورشید ، یکی از 100 میلیارد ستاره ، از دودمان راه شیری است .
خورشید هم اکنون با سنی نزدیک به 5/4 میلیارد سال ، در نیمه راه زندگی است .
از خورشید در یکی از زایمان هایش ، در حالی که در هر دم 7000 میلیون تن ئیدروژن فرو می داد ، نوزادی زاده شد که وزنی برابر 5973502000000000000000تن داشت . این نوزاد را " زمین " نامید ؛ گرچه ما آن را " زمین نا آرام " می نامیم .
...
از 4500 تا 570 میلیون سال پیش ترکیبات پیچیده ی آلی ، از مواد شیمیایی غیر آلی ساده در " گوی زمین " تکامل می یابد و پیش از همه باکتری ها و جلبک ها پدید می آیند . در پایان این زمان جانوران نرم تن دریایی در آب شیرین مانند کرم ها و اسفنج ها گسترش یافت .
و از 570 تا 225 میلیون سال پیش در 6 دوره ی جدا از هم ، تکاملی بزرگ رخ می دهد.و می پنداریم که از 225 تا 65 میلیون سال پیش از امروز سه دوره ی تکاملی در "گوی زمین " روی داد تا اینکه از 5/2 میلیون سال قبل تا به امروز ، پستانداران بزرگ و نهنگ های آبی مهمترین گروه ها را شکل دادند و ...
...
خاستگاه کانی ها :
در باره ی خاستگاه کانی ها ، این مواد بلورینی که زمین را شکل داده اند و بیشتر سنگها را بوجود آورده اند ، پندار امروز این گونه است ؛ گرچه فردا چیز دیگری خواهد بود . خوشا به آیندگان .
این " گوی زمین" در 4/6 میلیارد سالی که بر او رفت ، چهره به چهره شد و در هرگام شکلی نو گرفت . در این روند ، کانی ها ، از چند گونه ی نخستین فراتر رفتند و به حدود 4400 نوع امروزی رسید ند . این زایش و دگر شکلی و گونه گونی را ساده اندیشنانه در چند گام شاید بتوان این چنین بر شمرد :
-گام نخست : زمین سیاه Black Earth
4/4 میلیارد سال پیش از امروز :
" گوی زمین " را بطور گسترده سنگها ی " بازالتی " سیاه رنگ و گدازه ها ی آتشفشانی - ماگما- پوشانده بود .
دو میلیارد سال بعدی در حدود 1500 کانی شکل گرفت . ذوب شدن سنگها ، با رهایی عناصری چون " لیتیوم " Lithium در سنگ Lepidolite، بریلیوم در بریل Beryl و Boron در تورمالین Tourmaline همراه بود . فعل و انفعالات شیمیایی و هوا دیده گی Weatheringدر اقیانوس های نخستین و در آتمسفر ، در این مهم نقش داشت . کانی ها ی نو در شرایط فشار بسیار زیاد ناشی اززمین ساخت ورقه ای Plate tectonicبوجود آمدند ؛ از این نمونه می توان از Jadeite نام برد .
- گام دوم: زمین سرخ Red Earth
2 میلیارد سال پیش از امروز :
" فتو سنتز" - کربن گیری - موجودات زنده بگونه ای شگفت انگیز تغییرات شیمیایی را سبب شد . کانی های آهن دو ظرفیتی Ferrous در سنگهای سیاه بازالتی ، اکسیده شده و رنگ متمایل به سرخ آهن سه ظرفیتی Ferricرا سبب شد .ای رخداد شگفت ِ اکسیداسیون بیش از 2500 کانی نو آمده از جمله Rhodonite که در معادن " منگنز " یافت می شود را بوجود آورد .
ازموجودات ذره بینی ، ورقه هایی از عناصری که " استروماتولیت " Stromatolite نام گرفته - ساخته شده از چون کربنات کلسیم -
- بوجود آمد .
- گام سوم : زمین سپید White Earth
700 میلیون سال پیش از امروز
تغییرات شرایط آب و هوایی ، سراسر سیاره ی زمین رابا یک کانی - یخ -برای میلیون ها سال پوشاند . سر انجام ، اکسید کربن ناشی از آتشفشان ها ، آغازگر افسار گسیخته ی گرم شدن کلی سیاره ی زمین شد و سیکل زمین بین گرمای گلخانه ای و گسترش گلوله های برف ، قرار گرفت . به هنگام گرمای گلخانه ای ، هوازدگی مقدار زیادی از کانی های رسی دانه ظریف چون " کائو لینیت " Kaoliniteدر گستره ی وسیعی شد . بطور خاص ،پوشش کربناته Cap carbonite لایه های رسوبی را در سواحل کم عمق اقیانوس ها سبب شد .
- گام چهارم :زمین سبز Green Earth
400 میلیون سال پیش از امروز
موجودات چند یاخته ای پدیدار شدند و گیاهان بر سطح زمین گسترش یافتند که با پیدایش حیوانات ادامه یافت .افزایش قارچ ها ، ناشی از از بین رفتن عمل بیو شیمیایی بوسیله ی گیاهان و افزایش هوا دیدگی سنگها با ایجاد رس ها - با بافت کانی های ئیدراته - را سبب شد .
سطح زمین ، شگل دیگر گرفت و کانی های جدیدی پدید آمدند .
...
- یاد آوری : مطالعه ی مقاله " حیات بر روی سیاره زمین "، منتشر شده در تاریخ 30 اکتبر 2008 توصیه می شود .


هیچ نظری موجود نیست: