۱۳۸۷ بهمن ۵, شنبه

بخش پنجم از گزارش سفر سه روزه


از انارک به نیت خور ، بسوی شما ل می رویم . از "چاه گربه"، و "چاه خربزه"، در دو راهی معدن نحلک به قصد الله آباد به خاور می گردیم . به چو پانا ن می رسیم و بعد، دو راهی جندق و خور .
...
"هدین"، و کاروانش را در اتراق "چوپا نا ن"، می بینم برگها یی از یادداشتش بمن می رسد ؛ می خوانم :
... چوپا نا ن ، دارای هما ن شکل است که "کریم خان"، و "علم "،دارند . همه ی خا نه ها – جز دو خانه – چسبیده بهم ساخته شده اند .در ردیف خانه های بهم چسبیده ، یک ردیف گنبد گلی دارد .
مرد ها کفتانی بتن دارندکه تا زانو می رسد . این کفتان را از پارچه ای نخی خشن و آبی رنگ می دوزند .آنها کمر بند سفید کثیفی بدور کمر می بندند و شلواری گشاد به پا دارند . جورابها یشا ن خشن و رنگارنگ است . بر سر کلاهی از پوست سیاه بره . البته این موقعی است که استطاعت داشتن این کلاه را دارند و گرنه ، کلاه نمدی سفیدی بر سر می گذارند . تمام لباسشا ن رنگ و رو رفته و پر چروک و پر وصله است . پارچه کهنه ها ی سرخ رنگ را با نخ خای خشنی به سوراخ ها ی لباس آبی خود می دوزند که به مرور ریشه می شود و بصورت نوارها یی به طرف پائین آویزان می گردد .
زن ها ، با چرخ نخ ریس ، نخ می ریسند . نان را در تنوری از گل رس که در میانش آتش افروخته می شود می پزند .لباس ها را وصله می زنند و برای بچه های کاملا کوچک شان لالایی می خوانند و یا با بچه ها ی بزرکتر بازی می کنند ، و شپش ها ی سر همدیگر را می کشند .
در اینجا ، همه ی روزها مثل یکدیگرند و مردم در این جا زندگی بسیار یکنواخت و خسته کننده ای دارند . آنها زندگی بهتری را نمی شناسند و از این رو ، کمبودی هم احساس نمی کنند؛ و شاهد رشد پسرهای خود هستند که شتربانان و کشاورزان و مبارزین زندگی در حاشیه ی کویر می شوند .
وقت مرد ها بیشتر صرف شتر ها می شود . در ده ، روی قنات ها کار می کنند .
در اینجا گندم، جو، پیاز، سبزی، چغندر، میوه ، پنبه و ... می کارند. آنقدر که به انارک صادر می شود .
وقتی ما وارد شدیم ، چند شتر با بار پنبه آماده ی حرکت به طرف انارک بودند . در حوالی منطقه ای که "تاغ"، و "گز"می روید کوره هایی برای درست کردن زغال ساخته شده است . قیمت یک بار زغال ، یک تومن است .
"چوپانان"، ده خانه داردو جمعیتش پنجاه نفر است . این ده ، دو سال عمر دارد؛ و در سال 1903 ساخته شده است . بطوریکه می گویند چوپانان قدیم ، نیم فرسخ جنوبی تر از محل فعلی قرار داشت .
"چوچانان"، 500 گوسفند و 300 شتر دارد و گوسفند ها در کوههای پشت انارک می چرند . در اینجا درحدود 6 راس خر است .
شاهزاده ظل السلطان، برادر شاه ، یک منشی داردکه صاحب این ده است و سالی 200 تومن از این ده در آمد دارد . در حقیقت سا کنین ده ، بردگان او هستند و کار می کنند تا از زمین خشک محصول بر دارند و از این محصول ، منشی باشی که لابدآدمی است تنبل و عیاش ، با زرق و برق زندگی می کند و حرمی هم دارد و از دیگر لذا یذ زندگی هم بر خوردار است .
خانه ها ، یا بهتر بگوئیم کلبه ها ی گلی ، همه بهم چسبیده ساخته شده اند و از دور به یک کاروانسرا می مانند . این نوع ساختمان نتیجه ی آب و هوای این منطقه است و بی شک عملی ترین نوع ساختمان هم هست ، که می توان در چنین مکانی انتظارش را داشت .
از چوچانان تا انارک 16 فرسخ است .
در بیابان اطراف چوپانان ، غزال زیادی یافت می شود .سه نمونه ی شکار شده که ما خریدیم ، کباب بسیار خوبی برای دو روزسفر فراهم کرد . در اینجا، از گور خر خبری نیست .
در کوههایی که کبک بیشتر یافت می شود ، گرگ هم هست .
ارتفاع چوچانان از سطح دریا 904 متر است .
...

هیچ نظری موجود نیست: